RUHR DERBİSİ: SCHALKE 04 – BORUSSİA DORTMUND

Bu derbinin başrolü Almanya’nın Ruhr Havzası olarak adlandırılan coğrafi bölge. Kazma vurulan her yerden kömür çıkmasıyla ünlü Ruhr bölgesinin iki güzide kulübü Schalke 04 ve Borussia Dortmund’un arasındaki rekabet Almanlar tarafından Ruhr Derbisi yani Nehir Derbisi olarak adlandırılır. Bölgede şehirler birbirine çok yakın olduğu için onlarca takım birbiriyle mücadele etmiş vakti zamanında.  20. Yüzyılın başlarında sanayileşmenin yaygınlaştığı dönemde nüfus yoğunluğuyla Almanya’nın en kalabalık taraftar kitlelerine ulaşan Ruhr bölgesinde yıllar geçtikçe başarılar kazanan iki ekip diğerlerinden sıyrılmış ve muazzam bir destek görmüş. İlk zamanlarda Schalke ve Dortmund’a rakip olan birçok kulüp var imiş, bu yüzden Ruhr Havzası’na “Bin derbiler diyarı” denmiş. Ruhr bölgesinin takımları bir zamanlar Almanya 1. Futbol liginde 6 takımla mücadele etmiş fakat şu yıllarda sadece Schalke ve Dortmund ligde Ruhr bölgesini temsil ediyor.

 Schalke 04 ve Borussia Dortmund işçi tabanına dayanan iki kulüp. 1904'te fiilen 1909’da ise resmi olarak kurulan Schalke “Madenciler” lakabıyla biliniyor. Kulübün ilk yıllarında oyuncular Ruhr bölgesindeki madencilerle aynı maaşı alırmış. Bu yönetim tarzı oyuncularda disiplin, düzen, inanç gibi kavramları da işçiler aracılığıyla pekiştirmek amacıyla gelişmiş. Maden işçileriyle sıkı ilişkileri olan Schalke günümüzde de sezon önceleri takımı maden ocağına indirip madencilerle sohbet muhabbet halinde geleneği sürdürüyor. Oynadıkları futbol da tam bir işçi sınıfı takımı stilinde yani sert, fizik gücüne dayalı, kısa paslardan ziyade uzun toplarla imiş. Deyim yerindeyse “topun peşinden koşarak” oynamayı tercih etmişler. Dortmund da 1909’da bir birahanede bir Katolik cemaatinin genç takımında oynayan 18 genç futbolcu tarafından kuruldu. İlk renkleri mavi-beyaz olan Dortmundlular daha sonra kömürün karası ve biranın sarısını harmanlayıp sarı-siyaha geçiş yaptılar. Bu iki renk Dortmundlu işçi erkeğinin günlük hayatındaki baskın iki rengi. Dortmund ilk yıllarında vasat kalsa da 1940’lardan itibaren rekabet başladı ve iki takımın taraftarlarının çizgileri ayrıldı. Schalke o dönemlerde ligde fırtına gibi esiyor, Dortmund sadece hayranlıkla hemşeriyi izliyordu. 1966’da Kupa Galipleri Kupası’nı kazanan Schalke Avrupa’da kupa kazanan ilk Alman takımı ünvanını da taşıyor. Fakat yıllar geçtikçe işler değişti, Dortmund gelişti Schalke sıradanlaştı. 2. Dünya Savaşı sonrası sadece 1958’de şampiyonluk ipini göğüsleyebildi Schalke. Dortmund ise 90’lara kadar yükselişini ve gelişimini tamamladı. 90’larda ise Münih hegemonyasını bozan ekip 95, 96 ve 2002’de Bundesliga şampiyonluğunun yanı sıra 97’de bir de Avrupa Şampiyonu olarak müzesini doldurdu.

Derbinin taraftarlar, oyuncular ve yöneticiler için önemine değinmek gerekirse, Schalke’yi yenmiş bir Dortmundlu dünyanın en mutlu insanıdır aynısı maviler için de geçerli tabii. Bunu en kısa ve en net şekilde böyle açıklayabiliriz. Eski Dortmund menajeri Michael Meier bu derbi için “Ola ki yenildin bu derbide, bir yıl boyunca köpek gibi yaşamaya mahkumsundur” sözüyle gayet açık bir şekilde açıklamıştır derbinin önemini.

Dar alanda kısa paslaşmalar filminin başlangıcında söylenen bir sözle bu güzel derbinin hikayesini bitirelim: Hayat futbola fena halde benzer…

NOT: Son yıllarda Schalke ve Dortmund’dan yani Ruhr bölgesinden çok sayıda Türk futbolcu çıkıyor. Merak edenler için bunun sebebi de 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Ruhr bölgesinin Türkiye’den çok fazla göç alması tabii ki. İş gücü ihtiyacını en fazla Türkiye’den sağlayan Ruhr bölgesi harika Türk yıldızlar yetiştirmeye devam ediyor. Şu sıralar Schalke’li Kaan Ayhan ve Dortmund’lu İlkay Gündoğan bölgenin göz bebekleri. 

    Tufan Demir

    İTÜ Elektrik Mühendisliği

    Mail : tufan.demirr@gmail.com
    Twitter : @tufandemirr