FIFA Konfederasyonları

Ülkemiz için futbol ülkesi kelimesini kullanıyoruz fakat bu futbol karşılaşmalarını, turnuvaları kimlerin düzenlediğini biliyor muyuz? Futbolun sadece Süper Lig, Şampiyonlar Ligi, UEFA Avrupa Ligi ve Dünya Kupası’ndan ibaret olduğunu düşünmüyorsunuzdur umarım. Dünya’nın dört bir yanında bambaşka turnuvalar, kupalar oynanıyor, heyecan stadyumlara sığmıyor. Biz izleyemediğimizdendir ki bilmiyoruz FIFA’nın bu konfederasyonlarını.

 Öncelikle FIFA hakkında biraz bilgi vereyim. FIFA ya da açılımıyla Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği, futbol ve futsalın dünya çapındaki en üst düzey yönetim organıdır. 208 ulusal futbol federasyonunun üyesi olduğu FIFA, çeşitli futbol turnuvalarını düzenlemesinin yanı sıra dünya futbolunu yöneten, kuralları uygulayan, değiştiren kuruluş. 20. yüzyılın başında, uluslararası alanda futbolu yönetecek bir yönetim organının eksikliği ortaya çıkmıştır. Bu eksikliği gidermek maksadıyla 21 Mayıs 1904 tarihinde Paris'te kurulmuştur. Kurucu üyeleri Belçika, Danimarka, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç ve İsviçre’dir. FIFA'nın kurucu üyeler dışında ilk üyeleri 1908'de üye olan Güney Afrika, 1912 yılında üyeliğe katılan Arjantin ve Şili, 1913 yılında birliğe kabul edilen Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri olmuştur. Güney Afrika'nın birliğe katılımı ile organizasyon ilk defa Avrupa dışına genişlemiş, Arjantin ve Şili'nin katılımıyla da Amerika kıtasına kadar yayılmıştır.

Dünya çapında FIFA'ya bağlı birçok uluslararası futbol konfederasyonu bulunmaktadır. Ulusal futbol federasyonlarının oluşturduğu bu konfederasyonlar kıtalarına göre ayrılmaktadır. Konfederasyonlar da tıpkı FIFA gibi kendi tüzüklerine ve yönetim organlarına sahiptir, ayrıca uluslararası futbol turnuvaları düzenlemektedirler. Fakat yönetim yetkileri FIFA tüzüğünde belirtilen yetkilerle kısıtlanmıştır. Dünyada FIFA'ya bağlı altı kıta konfederasyonu bulunmaktadır. Bu konfederasyonlar:

AFC – Asian Football Confederation:

1954’te kurulmuştur ve 47 ulusal futbol federasyonunun üyeliği bulunur. Asya ülkelerini temsil eder. Aynı UEFA’daki Şampiyonlar Ligi turnuvası AFC Şampiyonlar Ligi adı altında gerçekleştirilir. Tüm üye Asya futbol federasyonlarının milli takımlarının katıldığı Asya Futbol Şampiyonası’nı düzenler.

CAF - Confédération Africaine de Football:

Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF) Afrika'da futbolu organize eden ve yöneten kuruluştur. 53 Afrika ülkesinin bağlı olduğu bu kuruluş Afrika Uluslar Kupası, CAF Konfederasyon Kupası, CAF Şampiyonlar Ligi'ni düzenler. Ayrıca CAF Afrika'da Yılın Futbolcusu ödülünü de verir.

CONCACAF - Confederation of North, Central American and Caribbean Association Football:

1961’de kurulmuştur. 40 ulusal futbol federasyonunun üyeliği bulunur. Tüm Kuzey Amerika, Orta Amerika kıtası ülkelerini ve Karayipler’i temsil eder. Üye futbol federasyonlarının milli takımlarının katıldığı CONCACAF Gold Kupası’nı düzenler. Ayrıca CONCACAF Şampiyonlar Kupası organizasyonunu da düzenler.

CONMEBOL – Confederación Sudamericana de Fútbol:

Güney Amerika Futbol Konfederasyonu Güney Amerika'da futbolu yöneten kuruluştur. Güney Amerika'daki 10 ülkenin bağlı olduğu konfederasyon, Copa Libertadores (Avrupa'da UEFA Şampiyonlar Ligi ayarında) ve Copa Sudamericana (Avrupa'da UEFA Kupası karşılığı) turnuvalarını da düzenler.

OFC – Oceania Football Confederation:

1966’da kurulmuştur ve 16 ulusal futbol federasyonunun üyeliği bulunur. Okyanusya ülkelerini temsil eder. Tüm üye Okyanusya futbol federasyonlarının milli takımlarının katıldığı OFC Uluslar Kupası’nı düzenler. 1 Ocak 2006'ya kadar OFC konfederasyona bağlı olan Avustralya bu tarihten itibaren AFC'ye katılmıştır.

UEFA – Union of European Football Associations:

UEFA, FIFA'ya bağlı altı konfederasyon içerisindeki en büyük konfederasyondur. Ayrıca yine diğer konfederasyonlar içerisindeki en güçlü mali ve sportif altyapıya sahip olanıdır. Neredeyse dünyanın tüm en iyi oyuncuları İngiltere, İspanya, Almanya, İtalya ve Fransa başta olmak üzere, Avrupa liglerinde oynamaktadır. Yine dünyanın en güçlü ulusal takımları da çoğunlukla UEFA üyesi federasyonların milli takımlarıdır.  UEFA, İtalya, Fransa ve Belçika futbol federasyonları arasındaki görüşmeler sonrasında İsviçre'nin Basel şehrinde 15 Haziran 1954 tarihinde kurulmuştur. Sonrasında ise merkezi sırasıyla Bern'e, oradan da 1959'da Paris'e taşınmıştır. Birliğin idari merkezi 1995 yılından bu yana ise İsviçre'nin Nyon kentinde bulunmaktadır. Henri Delaunay UEFA'nın ilk Genel Sekreteri, Ebbe Schwartz ise ilk başkanıdır. Başlangıçta 25 ulusal federasyondan oluşan UEFA, genişlemelerle birlikte şimdiki 53 üyeli halini almıştır.

  UEFA dışında fazla bilinmeyen diğer konfederasyonlara kısaca değinmeye çalıştım. Umarım faydalı olmuştur. Bir daha ki yazımızda görüşmek üzere

                                                 

FURKAN AYTEKİN

İTÜ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ

       @aytekinf29